Εάν μια μέρα βρέχει, ψάχνεις απεγνωσμένα ταξί, όλοι γύρω σου τρέχουν και κανένας δεν μιλάει αγγλικά, δεν βλέπεις κάποιο εφιάλτη, μπορεί απλά να έχεις προσγειωθεί στην Κίνα.
Όταν κατάφερα να φτάσω στο ξενοδοχείο στη Σαγκάη, ήμουν σχεδόν τρομοκρατημένη, η συνεννόηση με τον οδηγό του ταξί ήταν πρακτικά αδύνατη καθώς δεν μιλούσε καθόλου αγγλικά και ο διάλογος στα κινέζικα δεν ήταν και εύκολος.
Ο Κινέζος συνάδελφος που με περίμενε μάλλον διέκρινε την απελπισία μου και το πρώτο που μου πρότεινε, ήταν να πιούμε ένα ποτό, όταν περήφανα δήλωσα οτι θα έπινα ένα baijiu (το τοπικό ποτό που μοιάζει με ουίσκυ), με κοίταξε περίεργα και με ρώτησε γιατί στην πόλη που πριν μερικές μέρες ο όμιλος Diageo έκανε το παγκόσμιο λανσάρισμα της συλλεκτικής έκδοσης του Johnnie Walker, εγώ επέλεξα κάτι που οι ίδιοι οι κάτοικοι της Σαγκάης έχουν σχεδόν ξεχάσει;
Κοίταξα γύρω μου σαν να έψαχνα την απάντηση και τότε κατάλαβα οτι η εντύπωση που είχα για την Κίνα δεν είχε καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Στον χώρο δεν υπήρχαν κόκκινοι δράκοι, ούτε άνθρωποι που φορούσαν ρούχα με γιακά Μάο, υπήρχαν κυρίες ντυμένες με ρούχα απο την τελευταία συλλογή της Chanel, άνδρες με κοστούμια Armani και στο μπάρ ζαλιζόσουν απο την ποικιλία σε κοκτέιλ.
Τελικά ποιά είναι η Κίνα, η σχέση της με τη μόδα και τι ακριβώς προσδιορίζει το τόσο αμφισβητούμενο made in China;
Η Κίνα λοιπόν, σύμφωνα με στοιχεία του γαλλικού υπουργείου οικονομικών και εμπορίου, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και οι κάτοικοί της, ξοδεύουν 10 με 15 φορές περισσότερα απο όσα βγάζουν, σε αγορές προιόντων πολυτελείας.
Εαν σκεφτεί κανείς οτι το περιοδικό «Business Of Fashion» έχει προσθέσει στήλη με τα νέα της Κίνας αναφορικά με τη μόδα, τότε μάλλον κάτι σημαντικό γίνεται στην μακρινή αυτή χώρα.
Στο χρηματιστήριο της μόδας η Κίνα κατέχει την πρώτη θέση, καθώς θεωρείται η μεγαλύτερη αγορά σε προιόντα πολυτελείας και μέσα στα επόμενα 5 χρόνια αναμένεται να κατέχει το 30% της παγκόσμιας αγοράς μοδάς.
Είναι ίσως η μοναδική χώρα που υπάρχουν γραφεία που αναλαμβάνουν το ασφαλές shopping μέσω διαδικτύου και διαχειρίζονται λογαριασμούς πελατών που δαπανούν κάθε χρόνο ποσά όσα και το ΑΕΠ της Ελλάδας.
Οι Κινέζοι αγαπούν ιδιαιτέρως τις on line αγορές, γεγονός που διευκολύνει τους οίκους μόδας που βλέπουν τα κέρδη τους να αυξάνονται χωρίς να χρειάζεται να επενδύσουν σε εγκαταστάσεις ή ανθρώπινο δυναμικό.
Το 2011 οι on line shoppers ανέρχονταν σε 145 εκατομμύρια και το 2015 αναμένεται το νούμερο να αγγίξει τα 329 εκατομμύρια, με την ένδυση να κατέχει την πρώτη επιλογή στις αγορές τους.
Υπάρχει λόγος που συμβαίνει αυτό και δεν οφείλεται μόνο στα χιλιόμετρα που χωρίζουν την Κίνα απο τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά στο γεγονός οτι η τεχνολογία αποτελεί καθημερινή και αγαπημένη δραστηριότητά τους.
Οι αμερικάνικες τηλεοπτικές σειρές που συχνά καθορίζουν και τις τάσεις της μόδας, επειδή δεν προβάλλονται απο το δικό τους τηλεοπτικό δίκτυο, είναι η πρώτη επιλογή στο You Tube για τους νέους και όταν στην Ελλάδα ανατρέχαμε στη Vogue για να ενημερωθούμε για τα παπούτσια που φορούσε η πρωταγωνίστρια του «Sex and the City», οι γυναίκες στη Σαγκάη ήδη περπατούσαν με αυτά.
Η εσωστρέφεια που χαρακτήριζε την Κίνα σταδιακά εξαφανίζεται και στα μεγάλα αστικά κέντρα όροι όπως «οικονομική ανάπτυξη» και «μεσαία τάξη» αρχίζουν να εμφανίζονται, φέρνοντας μαζί τους αέρα αλλαγής, μόδας και πολυτέλειας.
Δείγμα εξωστρέφειας ενός λαού είναι και τα ταξίδια, που πλέον αποτελούν αγαπημένη συνήθεια των κινέζων, (το 2020 αναμένεται να πραγματοποιήσουν 100 εκατομμύρια ταξίδια) και σε αντίθεση με τους ιάπωνες που κυρίως φωτογραφίζουν, οι κινέζοι κυρίως ψωνίζουν και μάλιστα ευρωπαικά προιόντα.
Σύμφωνα με τους Financial Times, ο μέσος κινέζος ταξιδιώτης ξόδεψε 8000$ στο Παρίσι το 2013 για ρούχα, γεγονός που αποκαλύπτει μία κρυμμένη αλήθεια αναφορικά με την ψυχοσύνθεση αυτού του λαού, εαν κάποιος οίκος δεν έχει κατάστημα στο Παρίσι, δεν έχει καμία ελπίδα να τον προτιμήσουν οι κινέζοι καταναλωτές διαδυκτιακά.
Μπορεί να ακούγεται παράλογο αλλά αποτελεί μία πραγματικότητα, το Παρίσι, στη λογική των κινέζων, αποτελεί την διασφάλιση οτι κάτι είναι της μόδας και αξίζει την προσοχή και τα χρήματά τους.
Αυτό αποτελεί και μία εξήγηση γιατί λίγοι οίκοι έχουν αυτόνομη εκπροσώπηση στην Κίνα, το Zara έχει μόλις 70 καταστήματα, η Benetton 25, ενώ τα H&M μόλις 50 παρόλο που η Κίνα είναι 7η στις παγκόσμιες πωλήσεις τους και το 2009 που άνοιξαν, η limited edition σειρά που παρουσίασαν, ξεπούλησε στα πρώτα δέκα λεπτά.
Στο σημείο αυτό θα μπορούσε κάποιος να πεί οτι η Κίνα, μέσω της μόδας, ενσωματώνεται στον «οδοστρωτήρα» της παγκοσμιοποίησης, αλλά δεν είναι ακριβώς αυτή η πραγματικότητα.
Ο εκμοντερνισμός και ο δυτικός αέρας στην εξωτερική εμφάνιση των σύγχρονων κινέζων, είναι μία «ιστορία» που λένε οι ίδιοι στους εαυτούς τους σε σχέση με το παρελθόν τους, είναι η δική τους επανάσταση σε όσα τους καταδυνάστευαν τόσα χρόνια και ένας τρόπος για να δείξουν οτι αλλάζουν, μέσα τους και εξωτερικά.
Η μόδα δεν είναι μόνο μία βιομηχανία παραγωγής χρήματος, είναι και μία «λογιστική» ανάλυση της κουλτούρας ενός λαού, μαζί με τα οικονομικά στοιχεία μπορεί κάποιος να διαβάσει τα μηνύματα που κουβαλούν τα ρούχα.
Η Κίνα μπορεί να κάνει εισαγωγή δυτικών καταναλωτικών προιόντων, ταυτόχρονα όμως έκανε μία σημαντική «εξαγωγή» πολιτισμού, τα έντονα στοιχεία της παράδοσής της που εμπεριέχονται σε πολλές συλλογές μεγάλων οίκων είναι η απόδειξη, σύμφωνα με το τμήμα ανθρωπολογίας του πανεπιστημίου του Pittsburgh.
Παράλληλα με την «εξαγωγή» πολιτισμού η Κίνα κατέχει ηγετική θέση στην εξαγωγή υφασμάτων και η ανάπτυξη σε νέες τεχνολογίες αναφορικά με την ύφανση και τη ραφή των ρούχων, είναι ψηλά στην κρατική ατζέντα.
Ο κρατικός μηχανισμός δείχνει να αντιλαμβάνεται οτι εκτός απο φτηνά εργατικά χέρια, μπορεί να επενδύσει αργά αλλά σταθερά και στην υψηλή ραπτική με κινέζικη προέλευση.
Μπορεί ο όρος Haute Couture made in China να ακούγεται σαν ανέκδοτο στα αυτιά μας, οι δημιουργίες όμως του Jason Wu έχουν κερδίσει μία θέση στην γκαρνταρόμπα της Michelle Obama εδώ και καιρό.
Η πρώτη κυρία της Κίνας, η Peng Liyuan, σε πρόσφατη δημόσια εμφάνιση της, αντί των αγαπημένων ευρωπαικών δημιουργιών, προτίμησε και αυτή τον κινέζο σχεδιαστή Jason Wu, δίνοντας με αυτό τον τρόπο το στίγμα της νέας εποχής και αποτέλεσε αφορμή για να φορέσουν χιλιάδες κινέζες ρούχα made in China και τα ευρωπαικά να παραμείνουν στις κρεμάστρες.
Ο δυτικός κόσμος έκανε ένα λάθος, εστίασε στον πληθυσμό της Κίνας και τον μετέφρασε σε πωλήσεις, αγνοώντας την ιστορία και την υπομονή αυτού του λαού, ο οποίος «αγόρασε» απο τον δυτικό κόσμο και τώρα ετοιμάζεται να του τα πουλήσει πίσω.
Μπορεί οι κινέζοι να διαφέρουν απο τους ιάπωνες, αυτό δεν σημαίνει οτι δεν κατέγραψαν τί μπορεί να κάνει το διαφορετικό στο χώρο της μόδας, τα παραδείγματα των ιαπώνων σχεδιαστών Kenzo, Issey Miyake, Yoji Yamamoto και Rei Kawakubo, δεν τους είναι άγνωστα.
Η Κίνα δείχνει να αντιλαμβάνεται τη δύναμη της μόδας και πόσα αυτή μπορεί να συμπαρασύρει, απο τη γαστρονομία μέχρι τις τέχνες, γιατί δημιουργεί πολιτιστική ταυτότητα και αν παρατηρήσουμε με προσοχή, θα δούμε οτι τα τελευταία χρόνια η Κίνα, επενδύει ακριβώς σε αυτό.
Την επόμενη φορά που θα δούμε ένα ταμπελάκι στα ρούχα μας made in China, ας σκεφτούμε λίγο διαφορετικά, γιατί εαν μία πεταλούδα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα, σύμφωνα με τη θεωρία του Χάους, ας αναλογιστούμε τί μπορεί να φέρει στον κόσμο της μόδας μία έκρηξη κινέζων σχεδιαστών.
Βιβλιογραφία
“China to became the world’s largest market for luxury goods over the next decade” CSLA (February 2, 20110
Ministere des Affaires Etrangeres, www.diplomatie.gouv.fr
“La mode en choffres”, Ministere de l’economie, des Finances et de l’Industrie, Services des Etudes et des Statistiques Industrielles
“Le Luxe:Production et services”, Conseil Economique et Social
www.conseil-ecomonique-et-social.fr
Le journal des Entreprises
www.lejournaldesentreprises.com
